Green talk: urban herbology van lynn shore

(Click for English)

Met deze interviews maak ik ruimte voor kunstenaars die de natuur als inspiratiebron gebruiken. De definitie van kunstenaar mag wat mij betreft wat breder geïnterpreteerd worden..

Na mijn ervaringen in het kunstenveld als beeldend kunstenaar en tentoonstellingsmaker, herken ik de kunstenaarsmentaliteit in veel mensen die groene inspiratie in de wereld brengen. Dus in de keuze voor de interviews breng ik hen allemaal samen om hun werk en de natuur te eren.

Bovenaan mijn lijstje stond Lynn Shore. Deze bijzondere kruidendame verkent de Amsterdamse parken en leerde mij veel over planten, gezondheid, energie en voeding. Maar misschien nog belangrijker; ze leerde me hoe ik een groene leefstijl kon aannemen in de stad. Iets wat mij voorheen onmogelijk leek. Dus om de cirkel rond te maken en vanuit grote dankbaarheid stel ik graag één van mijn zeer gewaardeerde leraressen voor.

Verbinden met de natuur in onze stad is het belangrijkste wat we kunnen doen

*

Je kwam in 2004 naar Amsterdam

Ik woonde in een mooi groen en landelijk gebied voordat ik naar Nederland kwam, in Sommerset (Verenigd Koninkrijk). Maar soms is het goed om dingen te veranderen. Dus ik kwam naar Amsterdam tijdens een hele koude winter. Ik wandelde rond en dacht dat ik een paar maanden zou blijven. Maar ik kreeg een studio in de buurt van het Leidseplein vlak bij het Vondelpark. Ik bleef langer en ontmoette mijn Nederlandse echtgenoot.

Verbinden

Was dat niet lastig, als natuurminnend mens? Om vanuit een landelijk gebied in deze stad terecht te komen. Was het makkelijk om de verbinding met de planten en bomen weer terug te vinden?

Nee, helemaal niet, ze waren er meteen weer. Als je die verbinding eenmaal hebt dan verlies je het ook niet meer. Je hebt geen tuin nodig om je met de natuur te verbinden. Er wonen nu zoveel mensen in steden zonder tuin. Er zijn andere manieren.

Het zijn juist de mensen in steden die nu een belangrijke taak hebben. Om die connectie met de natuurlijke wereld om hen heen te maken is ontzettend belangrijk. Als we dat kwijt raken, komen we in de problemen. Heb je geen eigen groene ruimte, dan maak je het. Of dat nu door potten met planten op je vensterbank of op je balkon is, of in gemeenschappelijke groene projecten in de stad. Er is altijd iets te vinden.

‘Je hebt geen tuin nodig om je met de natuur te verbinden ‘

Ik ben een docent en die hebben nog wel eens de vervelende eigenschap om mensen van alles te willen vertellen. Dus voor mij is het vanzelfsprekend om mijn kennis te delen. Toen ik in Amsterdam aankwam had ik verschillende kantoorbanen, want ik wilde ook eens wat anders doen dan lesgeven.

En ik houd ook enorm van leren. Je kunt zoveel ontdekken. Dus ik deed een masters in Public Health aan de Liverpool University. Mijn kennis als complementair therapeut en mijn kennis over de natuur kwamen daar samen. Ik onderzocht stedelijke voedselzekerheid en ik studeerde een week voor de geboorte van onze dochter af. Dus terwijl ik ons kleine meisje voedde wilde ik de kennis die ik had opgedaan graag delen met de wereld. Daarom begon ik een blog met de naam Urban Herbology.

Naar aanleiding daarvan begonnen er verzoekjes binnen te komen voor plantenwandelingen. Die organiseerde ik, en vervolgens kwamen er vragen binnen over workshops en cursussen. Dus die kwamen er ook bij. Zo bouwde dat langzaam uit.

Ik merkte hoe veel mensen op zoek zijn naar een verbinding met hun directe groene omgeving. Het is geweldig om daar iets over te kunnen vertellen. Maar er zat ook een keerzijde aan. Soms was het zo druk tijdens mijn wandelingen, dat ik het gevoel kreeg dat het schade kon opleveren voor de groene omgeving. En dat was natuurlijk nooit de bedoeling, ik wilde dat mensen hun groene omgeving nog meer zouden waarderen en het niet zouden beschadigen natuurlijk. Dus dacht ik: eigenlijk zouden al deze mensen hun eigen groene ruimtes moeten maken en overal bomen, struiken en kruiden moeten planten.

En zo kwam River of Herbs tot leven

Dat idee had ik van the Permaculture Magazine waar een artikel in had gestaan over een rivier van bloemen-project in het Verenigd Koninkrijk. Ze hadden een prachtig idee van bloemenlinten door de steden, als veilige plek voor insecten. Ik heb contact gezocht, maar ik ben meer een kruidenvrouw dan alleen een bloemenvrouw. Ik wilde graag bloemen waar insecten op vliegen, maar ook planten die door mensen gegeten kunnen worden.  Dus organiseerde ik een bijeenkomst om het River of Herbs idee te lanceren in Pakhuis de Zwijger in Amsterdam. In één van de kleinere ruimtes. Maar er kwamen dus 240 mensen, dat was zo fantastisch. Veel mensen wilden mee doen.

Het is fijn om samen te werken met elkaar, ook als je met je eigen groene project bezig bent in je buurt. En er haakten ook andere projecten aan, zoals guerilla-tuinders en buurttuinen. Naast een kruidenrivier werd het dus ook een groene mensen-rivier die door de stad heen begon te stromen.

Zorgen voor mensen en voor planten

Het gaat over planten, mensen en de wilde natuur. Daar moet je voor zorgen. Er is hier in de buurt een prachtig aangelegd kruidentuintje, er is veel aandacht aan besteed om dat te maken. En vervolgens zag je dat de initiatiefnemers het begonnen te verwaarlozen. Dat zie je dan. Het zorgen voor de mensen die zich met natuur bezig houden is net zo belangrijk, anders blijft er niets van het initiatief over. Onze rol als mens is ontzettend belangrijk.

Voor mij is het eenvoudig, we zouden op alle openbare plekken waar groen mogelijk is eetbare en nuttige planten moeten kweken. En ze dan natuurlijk ook gebruiken. Niet om alles altijd maar te gebruiken voor ons eigen gewin, maar om een verbinding te maken. Gebruiken en er goed voor zorgen.

Voor kinderen lijkt het makkelijker om die verbinding te maken, en dan vertellen ze er thuis over. Dus de vrijwilligers van River of Herbs gingen ook de scholen in om kinderen te leren hoe je planten verzorgd en om schooltuinen aan te leggen. Je kunt op een hele vriendelijke en verbeeldingsrijke manier leren met de natuur om te gaan. Je kunt dat niet snel verkeerd doen.

‘ Richt je op wat wel kan. En hoe je jezelf verzorgt en een ondersteunende gemeenschap om je heen bouwt.  ‘

Toch zijn niet alle mensen in de stad even voorzichtig met die kleine tuintjes die overal ontstonden.

Nee, ik heb hele talentvolle en kundige mensen teleurgesteld zien worden omdat er toch veel negatieve en vernietigende energie is. Dat kan je behoorlijk uit het veld slaan. Je hebt veel mensen nodig om dat soort dingen te veranderen en de groene plekken te behouden.

Maar ik wilde me nooit richten op de negatieve dingen. Dan beginnen mensen er niet eens aan en nemen zichzelf van tevoren in bescherming tegen teleurstelling. Dat is niet de manier. Het lijkt mij beter om je te richten op wat wel kan en wat wel lukt. En hoe je jezelf verzorgt en een ondersteunende gemeenschap om jezelf heen bouwt. Dan kun je het opbrengen. En het heeft wel degelijk effect.

Een hoopvol geluid

Op een bepaald moment ben ik toch weer het onderwijs in gegaan. En in de biologie les gaf ik 13 en 14 jarige kinderen een opdracht om de duurzame boerderij van de toekomst te ontwerpen.

Zo konden ze hun kennis over fotosynthese, plantengroei en mineralenkennis combineren met technologie en de uitdagingen voor ecosystemen en het klimaat. Maar ook met produceren en geld verdienen, want het plan moet wel duurzaam en levensvatbaar zijn. Dus echt een geintegreerde opdracht. Ik wilde hen uit dat verlammende gevoel trekken van angst en zorgen over hun toekomst.

Er waren studenten die me alarmerende boeken lieten zien over ecosystemen. Om daar al zo jong mee rond te moeten lopen. Dan voelt het voor mij zo prettig om ze een trailer van de Netflix documentaire Kiss the Soil te kunnen laten zien. Dat geeft zoveel perspectief. Sommige jongeren worden daar echt door geraakt. Ze moeten wel weten welke problemen er zijn, maar ik wil ook dat ze opbouwende energie hebben en de mogelijkheden voelen. Kom op, dit kunnen we!

Door jou mooie mix van kennis komen er veel mensen op je af. Je organiseert plantenwandelingen, workshops, apprenticeships en je geeft persoonlijke consulten.

De Apprenticeship richt zich op de stedelijke omgeving. Als ik terug kijk naar foto’s van mijn studenten uit het begin, die me hielpen in de boomgaard van Park Franckendael die wij mochten verzorgen, dan zie ik dat veel van hen nu hun eigen projecten ergens draaien. Echt prachtig te zien hoe dat groeit en groeit.

Op een bepaald moment ben ik dat apprenticeship programma ook online gaan aanbieden, want ze waren telkens volgeboekt. Het leek me een goede manier om mensen te laten zien hoe ze ook zo’n groene leefstijl kunnen integreren vanuit andere steden. Nu heb ik ook studenten uit het Verenigd koninkrijk tot aan Toronto aan toe. Ik stimuleer die mensen om in hun eigen buurt op zoek te gaan naar projecten en lokale groene gemeenschappen te vormen. Er doen veel verschillende soorten mensen mee, sommigen willen vooral weten waar je bepaalde planten kunt vinden in de stad. En wat je er mee kunt doen, hoe je ze verzorgd. Dus ik heb nu twee delen in het programma die je los van elkaar kunt volgen.

Het andere deel gaat meer over het verbinden met de natuur vanuit een inheems, meer spiritueel perspectief. Want ongeacht je spirituele achtergrond, is het heel waardevol om daarin ook een verbinding met de natuur te voelen. Door bijvoorbeeld het Keltische jaarwiel, als representatie van 8 feesten per jaar. Middenwinter en zomer, de equinoxen en de periodes daartussen. Dat zijn allemaal momenten om die verbinding te leggen met de natuur. Je ziet dat eigenlijk ook in alle religies in de wereld terugkomen. Oogstfeesten, dankbaarheid tonen aan God of aan de natuur, het komt allemaal op hetzelfde neer. Dus daar gaat een tweede module meer over.

Ik vond daarin de lessen heel belangrijk die de rol van de vrouwelijke energie in de natuur benadrukten. Veel van die kennis en het belang daarvan is opzij geschoven in onze maatschappij. Door de lessen herinnerde ik me dat weer, het voelde heel logisch. De vrouwelijke cycli en de kennis van wildernis krijgen hun plek weer in jou verhalen.

O, geweldig! Het gaat ook over het belichamen ervan, op een bepaalde manier. Ik begrijp niet waarom je alleen planten voor de mooie -soms steriele- bloemen zou willen kweken en geen nuttige en eetbare planten. Het is heel fijn om zo naar natuur te kijken en dat in jezelf terug te vinden. Wanneer is het beste moment om even in jezelf terug te keren? Wanneer mag je bloeien? Er is zoveel te leren door de natuur te observeren.

En nu geef je les op school en je hebt een boel plannen

Alles heeft zijn tijd en plek. Mijn schoolwerk is me zeer dierbaar, maar daarnaast ben ik altijd consulten blijven geven. Die combinatie tussen kruidenkennis, yoga, reflexologie en een gezonde natuurlijke leefstijl en therapie geeft veel ingangen om mensen verder te helpen.

Daarnaast werk ik rustig aan een droom voor een natuurlijk gezondheidscentrum. Ik zie dat voor me in de stad en dat mensen daar naar toe kunnen om te genieten van mooie gebouwen en kruidentuinen. Een echt gemeenschapscentrum, waar iedereen terecht kan. Dus ook scholen of mensen die terugkeren in de maatschappij na trauma of verslaving. Als een soort groene oase waar je kennis kunt ophalen. Ik zie ook een reizende kruiden caravan voor me, waar mensen advies krijgen over kleine ongemakkelijkheden of informatie over bepaalde planten. Aan die droom werk ik eigenlijk al jaren.

En dat komt er uiteindelijk ook, want ik zie het al helemaal voor me. Het is eigenlijk heel raar dat het er nog niet is. Ik heb het gevoel dat ik het bijna kan aanraken.

Lynn Shore is Brits en woont sinds 2004 in Amsterdam en werkt sinds 2000 als complementaire therapeute en yoga docent.

Voor haar kruidenwandelingen, workshops en cursussen over ethisch wildplukken en een natuurlijke leefstijl in een stedelijk gebied en haar apprentice programma kun je haar website: Urban Herbology  bezoeken. En hier vind je meer over de werkgroep die het onderhoud van de boomgaard in Park Frankendael doet en informatie over het River of Herbs project.

Fotografie: Urban Herbology & CvG